همه چیز درباره فوکوس عکس

فوکوس و کیفیت و وضوح بالای عکس یکی از مهم‌ترین نکاتی است که نگاه هر بیننده ای را به خود جلب می‌کند. در واقع پس از عکاسی کردن، هر بیننده ای به دنبال آن است که تصاویر ثبت شده را کاملاً واضح ببیند. وجود هر گونه بلور و تاری در عکس، باعث کاهش کیفیت عکس می شود. فوکوس یکی از مهم‌ترین تکنیک‌های عکاسی است که باید برای رعایت آن از تنظیمات دستی یا اتوماتیک دوربین استفاده کنید. با این وجود با توجه به فاصله ای که ممکن است بین عکاس و سوژه باشد، فوکوس کردن ممکن است سخت یا آسان باشد. در این مقاله همراه ما باشید تا با حالت فوکوس در عکاسی و کاربرد آن به طور کامل آشنا شویم.

در تمامی تصاویری که از آن‌ها عکاسی می شود، یک نقطه فوکوس وجود دارد. فوکوس یک بخش از فضایی است که با تمرکز روی آن واضح تر از نقاط دیگر عکس دیده می شود. برخی از عکاسان عقیده دارند که فوکوس یک پنجره است که از آن عناصر مختلفی قابل مشاهده است. در واقع تمام تصاویری که از این پنجره دیده می‌شوند، نوعی فوکوس محسوب می شوند. در تکنیک عکاسی نیز به عقب و جلو کردن صفحه فوکوس برای رسیدن به تصویر یا سوژه مورد نظر فوکوس کردن گفته می شود. کلمه فوکوس به معنی تمرکز کردن و مرکزیت قرار دادن قسمت مهمی از یک تصویر است.

اما برای عکاسی این کلمه معنایی فراتر دارد. در عکاسی منظور از حالت فوکوس در عکاسی، رسیدن به حداکثر وضوح لازم با استفاده از تنظیم کردن فاصله کانونی عدسی لنز دوربین با توجه به فاصله جسم تا دوربین عکاسی است. هر دوربین به صورت پیش فرض دارای یک سیستم خودکار فوکوس و یک فوکوس دستی است. هر عکاس با توجه به فاصله مورد نظر از سوژه و بر اساس تکنیک و قواعد و سوژه‌های مختلف یا از فوکوس دستی یا فوکوس خودکار استفاده می کند که این موارد را در دورهای آنلاین عکاسی حرفه ای آموزش میدهند

کاربرد فوکوس در عکاسی

همان طور که در پاراگراف بالا اشاره شد، دوربین‌های دیجیتال معمولاً دارای فوکوس دستی یا خودکار هستند. در تجهیزات امروزی که معمولاً در بسیاری از دوربین‌های جدید تعبیه شده، قابلیت فوکوس کردن داخل لنز دوربین انجام می شود. عناصر داخلی لنز برای تعیین و تغییر مسیر اپتیکال نور عقب و جلو شده تا وضوح مورد نظر را پیدا کنند. محل قرار گیری لنز را می توانید به صورت دستی تعیین و تنظیم کنید. برای مثال در صورتی که می خواهید قسمتی از یک تصویر نسبت به سایر قسمت‌ها واضح تر و بدون هیچ تاری دیده شود، فوکوس و تمرکز خود را روی آن قسمت تنظیم می کنید.

در واقع در حالت فوکوس عکاسی، باید یک حلقه یا یک مکانیسم مشابه که روی لنز قرار دارد را بچرخانید تا در نهایت به فوکوس دلخواه و قسمت مورد نظر برای تمرکز بیشتر برسید؛ اما در فوکوس خودکار، سیستم دوربین با استفاده از یک موتور عناصر داخل لنز برای تغییر فوکوس تغییر می کند. استفاده از فوکوس در عکاسی کردن از حیات وحش، عکاسی صنعتی برای ثبت دقیق ویژگی‌های روی محصولات و … استفاده می شود. یکی از کاربردهای دیگر فوکوس در عکاسی، برای عکاسی پرتره به ویژه عکاسی در فضای باز است. بسیاری از سوژه ها زمان عکاسی ترجیح می دهند با بالاترین کیفیت چهره آن‌ها و با وضوح بالا دیده شود. در چنین شرایطی نیز معمولاً از فوکوس استفاده می شود.

انواع مدهای فوکوس در عکاسی

با توجه به کاربردی که به وابسته آن از فوکوس استفاده می کنید، روش‌های مختلفی نیز وجود دارد. علاوه بر این، با توجه به این که امروزه دوربین‌های مختلفی با برندهای متنوع در دسترس است، انواع مدهای فوکوس در عکاسی نیز متفاوت خواهد بود. به طور کلی مدهای فوکوس در عکاسی به شرح زیر است:

فوکوس خودکار تک نقطه ای (Single Point): معمولاً همه دوربین‌های DSLR دارای قابلیت فوکوس تک نقطه ای هستند؛ یعنی می تواند از یک نقطه به جای چندین نقطه فوکوس استفاده کند. در واقع عکاس می تواند یک نقطه فوکوس را طبق سوژه مورد نظر انتخاب کند.

فوکوس چند نقطه ای (Group Point): در این مد فوکوس، دوربین از چندین نقطه فوکوس که نزدیک یک دیگر هستند، استفاده می کند و از آن‌ها میانگین می گیرد. این روش برای عکاسی از سوژه‌های متحرک بهترین روش است. در واقع در این فوکوس سوژه مورد نظر به صورت اتفاقی از یک نقطه خارج نمی شود.

فوکوس خودکار (Dynamic): در این نوع فوکوس یک نقطه فوکوس را روی سوژه قفل می کند. سپس بررسی می کند که آیا سوژه حرکت دارد یا نه؟ این روش فوکوس خودکار از طریق بررسی کردن تغییر کنتراست و تغییر رنگ پیرامون نقطه فوکوس وجود دارد.

فوکوس اتوماتیک (تشخیص دوربین): در این مد فوکوس دوربین سعی می کند که روی سوژه فوکوس کند. برای مثال برخی از دوربین های حرفه ای مانند دوربین های نیکون با استفاده از تنالیته رنگ پوست و موقعیت مکانی چشم ها و چهره انسانی را تشخیص داده و روی آن‌ها سوژه می کند.

نکات مهم فوکوس در عکاسی

علاوه بر رعایت و شناخت انواع مدهای فوکوس، نکات مهم دیگر در مورد عکاسی حالت فوکوس وجود دارد. برای مثال زمانی که قصد فوکوس کردن روی سوژه را دارید، باید به عمق میدان، سرعت شاتر و دیافراگم و … نیز توجه داشته باشید. عمق میدان فاصله بین سوژه های نزدیک تر و دورتر در فریم باعث می شود که سوژه با وضوح بیشتری نمایش داده شود. با وجود این که در برخی موارد ممکن است به عنوان یک تکنیک هنری و به صورت عمد انجام شود.

اما در غیر این صورت عکاسی موفقی نخواهید داشت؛ بنابراین در چنین شرایطی اطمینان حاصل کنید که نور دهی مناسب باشد و سرعت شاتر نیز کافی و مناسب و صحیح باشد. یکی از نکات دیگری که زمان فوکوس کردن باید به آن توجه داشته باشید، این است که دوربین را در این حالت تکان ندهید. در این شرایط ممکن است تصاویر تار و بلور به نظر برسد. به همین جهت توصیه می شود از سه پایه استفاده کنید.

جمع بندی

همه ما در نگاه اول به میزان کیفیت تصاویر و وضوح بالای آن توجه می کنیم. خوشبختانه با تولید انواع دوربین های دیجیتال کار عکاسی برای عکاسان آسان تر شده است؛ اما به طور کلی رعایت نکات مهم و اصولی در عکاسی باعث افزایش کیفیت و وضوح تصاویر می شود